Herodot

HERODOT (Herodotos), otprilike 485-425. g. pre n.e. iz Halikarnasa, grčki istoričar-otac istorije, Bio je u Atini prijatelj Sofokla i Perikla. Učestvovao je 444/443. g. u osnivanju panhelenske kolonije Turiji (Thurioi) u južnoj Italiji. Njegovo delo (kasnije je podeljeno na devet knjiga koje su dobile nazive prema imenima muza) obuhvata doba od trojanskog rata do Kserksovog pohoda protiv Grka (bitka kod Mikale 479.g). Deluje, verovalno, nedovršeno. Istorijske događaje Herodot prikazuje kao faze duboki ukorenjenih suprotnosti između Evrope i Azije. Više puta su umetnuti dugi etnografski eskursi o Egiptu, Fenikiji, Mesopotamiji i Skitiji, kad izlaganje o širenju persijskog carstva pruža priliku da se priča o ovim narodima. Materijal za to prikupio je na svojim dugim putovanjima u ove zemlje. Među njegovim izvorima prvo mesto zauzima Hekataj (v.). Herndotova priča teče prijatno i široko, i napreduje, isprva isprekidana če-stim novelama, koje su imale velikog uticaja na svetsku književnost. Pored uživanja pripovedanju Herodot kritički iznosi preuzetu građu. Delovanje zavidljivih bogova provlači se kao nit kroz njegovo pripovedanje. Stil mu se menja od priprostog, narodnog do uzvišenog i sentetncioznog. Njegov jonski dijalekat protkan je homerovskim i atičkim reminiscencijama.